ارزیابی مقاومت رگه‌های اصلاحی چغندرقند نسبت به پوسیدگی ریزوکتونیایی ریشه و طوقه

در مناطق عمده چغندرقندکاری، بیماری پوسیدگی ریزوکتونیایی ریشه و طوقه چغندرقند خسارت‌زا بوده و از عوامل محدودکننده تولید به حساب می‌آید. استفاده از رقم‌های مقاوم مؤثرترین روش کنترل بیماری و در عین حال، ایمن‪ترین روش برای محیط زیست‪ می‪باشد. در این تحقیق برای تهیه رقم‪های مقاوم به بیماری، در سال اول(1385)، 70 رگه خواهری(رگه‌های S2 یا خانواده‌های خواهری تنی) و در سال دوم(1386)، 42 رگه خواهری که بر اساس نتایج سال اول انتخاب شده بودند، در برابر بیمارگر Rhizoctonia solani AG2-2 ارزیابی شدند. ارزیابی مقاومت در کرت‌های کوچک بسته به ابعاد 2×1×1 مترمکعب در برابر جدایه‌ای با توان بیماری‌زایی بالا انجام شد. قبل از کشت، کود حیوانی و کود شیمیایی به خاک کرت‪ها اضافه و بستر با متیل‌بروماید ضدعفونی شد. آزمایش در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 42 تیمار و دو تکرار اجرا شد. گیاهان در مرحله رشد ده هفته‌ای توسط شش تا هشت عدد بذر ذرت آلوده به قارچ عامل بیماری در ناحیه طوقه، مایه‌زنی شدند. کرت‌ها بلافاصله بعد از مایه‌زنی آبیاری شدند. هشتاد روز پس از مایه‌زنی، ریشه‌ها از خاک خارج شدند و شدت آلودگی هر بوته با مقیاس کمی یک تا نه (یک مبین بوته سالم و نه مبین بوته مرده) تعیین شد. میانگین شدت آلودگی بوته‌های هر کرت به عنوان شاخص بیماری آن کرت منظور شده و مبنای مقایسه تیمارها قرار گرفت. براساس نتایج حاصل از مقایسه میانگین‌های دوساله آزمایش و تجزیه خوشه‌ای، سه رگه از نظر مقاومت به عامل بیماری و 11 رگه از نظر شاخص برداشت نسبت به شاهد مقاوم (SB19) برتر تشخیص داده شدند. بقیه رگه‌ها با شاهد مقاوم در یک گروه آماری قرار داشتند، گرچه شاخص بیماری یکی از رگه‌ها نسبت به شاهد مقاوم بالاتر بود.